Naprawdę możemy więcej!

[ tekst Anna Sierakowska ]

O roli kultury i sztuki w rozwoju gospodarczym i społecznym oraz o mobilizacji sektora kultury, także na Śląsku, wokół ogólnoeuropejskiej kampanii na rzecz kultury we are more…

Kreatywna Europa. To nazwa programu, który w nowym okresie finansowania w Unii Europejskiej po 2013 roku zastąpi dotychczasowe: Kultura, Media i Media Mundus obecnie finansujące przedsięwzięcia kulturalne i artystyczne.
Dziś w Europie musimy znaleźć nowe obszary rozwoju. Mamy np. przemysły samochodowy czy tekstylny, ale wszyscy zdajemy sobie sprawę, że one tracą impet. Dlatego, aby tworzyć miejsca pracy, trzeba poszukiwać nowych, dynamicznych obszarów ekonomicznych, np. w sferze kultury – tak Sylvian Pasqua z Komisji Europejskiej odniósł się do roli kultury w rozwoju Unii Europejskiej w trakcie konferencji „Więcej Kultury” zorganizowanej w Sopocie w ramach Polskiej Prezydencji. Konferencja była jednym z elementów ogólnoeuropejskiej kampanii we are more! (ang.: możemy więcej!) mającej na celu uświadomienie mieszkańcom Starego Kontynentu, a szczególnie politykom i urzędnikom różnych szczebli, że kultura i sektor kreatywny są tak samo ważne dla rozwoju i przyszłości tego regionu, jak inne dziedziny życia i gospodarki. Kampania została zainicjowana w 2010 r. przez Culture Action Europe – międzynarodową sieć, która od 1992 r. pełni funkcję swoistego adwokata sektora kultury, reprezentując go na poziomie europejskim i włączając się we współtworzenie polityki kulturalnej Unii Europejskiej.

Inauguracja kampanii we are more! w Polsce została zorganizowana przez zabrzańską Fundację ARTeria (we współpracy z instytucją kultury ARS CAMERALIS) 2 czerwca 2011 r. w kinoteatrze Rialto w Katowicach. Podczas spotkania poruszano także zagadnienia związane z kulturą w kontekście Polskiej Prezydencji, a całej imprezie towarzyszyły targi projektów i „european party”. W inauguracji wzięli udział goście z Norwegii, Francji, Belgii, Hiszpanii, Walii, Austrii, Rumunii i Ukrainy, uczestnicy konferencji „Znaczenie kultury i sztuki dla rozwoju miasta i regionu”, przedstawiciele śląskich instytucji kultury. Obecni byli także przedstawiciele działających na tym polu firm biznesowych, organizacji pozarządowych oraz artyści.

Zgodnie z przedstawionym 29 czerwca 2011 r. projektem podziału środków UE na lata 2014-2020 budżet Kreatywnej Europy ma wynieść 1,6 mld euro. Wyzwaniem dla polityków i decydentów jest jednak wciąż sposób podziału tych funduszy, podobnie jak to, aby pieniądze na działania związane z kulturą i sztuką znalazły się również w funduszach spójnościowych, na które Unia Europejska przeznacza znaczną część swoich wydatków. Tym bardziej, iż to właśnie kultura jest swoistym pomostem łączącym wielokulturową Europę, unikalnym narzędziem budowania spójności społecznej. Chris Torch ze sztokholmskiego Intercult podkreślił w trakcie sopockiego spotkania: Fundusze na kulturę to inwestycja, a nie dotacja. Zora Jaurova, dyrektor artystyczny projektu Europejskiej Stolicy Kultury Koszyce – Interface 2013, dodała: – Jeśli ludzie żyją w kreatywnym, produktywnym środowisku, w otoczeniu kultury i sztuki, są bardziej wydajni i mogą podnieść wartość ekonomiczną swojego kraju. I nawet jeśli myślimy, np. o niedawnej tragedii w Norwegii, jest to sygnał czegoś ważnego, co narasta w Europie – potrzeby krytycznego myślenia, potrzeby posiadania przez ludzi tej umiejętności. Kultura i sztuka pomagają kreować wolnych, krytycznie myślących ludzi, którzy będą w stanie oprzeć się złym ideom.

Kampania we are more! ma stanowić instrument zachęcający obywateli oraz europejskie organizacje i instytucje do zwiększenia środków finansowych przeznaczonych w programach Unii Europejskiej na działania w obszarze kultury i sztuki. Manifest kampanii podpisało już ponad 20 000 osób, a José Manuel Barroso, przewodniczący Komisji Europejskiej, w nagraniu wideo podczas inauguracji kampanii tak odniósł się do jej idei: Jestem zachwycony i pokrzepiony widokiem tak silnej obywatelskiej mobilizacji europejskiego sektora kultury. Dziękuję Wam za Wasze zaangażowanie i poświęcenie. Razem rzeczywiście możemy więcej – we are more!

Zapraszamy na stronę kampanii: www.wearemore.eu, materiały i informacje w języku polskim znajdują się także na stronie Fundacji ARTeria, jednego z czterech polskich członków Culture Action Europe: www.fundacja-arteria.org.

Artykuł opublikowany w magazynie BEDRIFT jesień 2011.